20 nummer 1-hits uit Zweden

Doorgaans worden hitlijsten gedomineerd door acts uit Nederland, het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten. Daarnaast was er in de jaren '70 en '80 een aantal schlagers uit Duitsland dat de bovenste plaats haalde in de Top 40. Nummer vijf van het klassement is echter een opvallende: Zweden. De derde nummer 1-hit in de geschiedenis was reeds van een Zweedse act, maar het was uiteraard ABBA dat de Zweedse popmuziek op de kaart zette. De Zweedse nummer 1-hits uit de 21ste eeuw waren echter bijna allemaal dancetracks, zo ook "Hey Brother" van Avicii, dat de 20ste Zweedse nummer 1-hit is. Hier de nummer 1-hits op een rijtje.

Zweden
Van alle Scandinavische landen is Zweden misschien wel het land met de grootste invloed op ons dagelijks leven. Voor zowel het bezoeken van meubels als een leuke dag met je kleine zoon/dochter heeft Zweden een warenhuis uitgevonden: IKEA. Op het gebied van voedsel heeft Zweden ook een klein steentje bijgedragen en wel met knäckebröd. De wereldberoemde Nobelprijzen die elk jaar worden uitgereikt, genieten eveneens een Zweedse oorsprong, want ze zijn vernoemd naar Alfred Nobel, de uitvinder van het dynamiet. Ook genieten enkele Zweedse sporters bekendheid over de hele wereld, onder meer ex-tennisser Björn Borg geldt als een absoluut sporticoon. Zweedse ex-voetballers als Ove Kindvall, Henrik Larsson en Stefan Petterson hebben de door hen beoefende sport in Zweden op de kaart gezet en nu moet het Zweedse voetbal het voornamelijk hebben van Paris Saint-Germain-aanvaller Zlatan Ibrahimovic. De Zweedse popmuziek is echter misschien wel het belangrijkste exportproduct uit dat land, met uiteraard onder meer ABBA dat tussen 1976 en 1982 acht nummer 1-hits scoorde. Van de andere twaalf nummer 1-hits is het gros daarvan dancemuziek. Deze week is de mijlpaal van 20 Zweedse nummer 1-hits bereikt. Tijd om de geschiedenis in te duiken.

"Letkis"
Op 2 januari 1965 was de allereerste Top 40 een feit en tegelijkertijd (uiteraard) de eerste nummer 1-hit: "I Feel Fine" van The Beatles. Op 20 februari 1965 wist er voor het eerst een Zweedse act bovenaan te staan in 'de Enige Echte', in de achtste editie dus! Het gaat om "Letkis", dat een tripelnotering was voor Gudrun Jankis, Stig Rauno en Dutch Swing College Band. Eerstgenoemde is/was een Zweedse orkestleider (die na de hit volledig in de anonimiteit verdween, vandaar de twijfel op het gebied van tijdgebruik) en daarom gaat het onder meer als Zweedse nummer 1-hit de geschiedenis in. "Letkis" stond met name bekend om de Jenka, een dansje dat destijds een rage was. Die rage heeft echter zeer kort geduurd, wat gebruikelijk is bij een rage (zie "Harlem Shake", "Gangnam Style", "Ketchup Song", Zorba). "Letkis" stond maar liefst acht weken op de eerste plaats, destijds een record. Dat record verdween drie maanden later echter de prullenbak in, want "Ticket to Ride" stond negen weken op #1.

ABBA
Tot 1976 stond het aantal nummer 1-hits in Zweden op één, maar in de periode 1976-1982 zijn er acht bijgekomen en daar is slechts één act voor verantwoordelijk: ABBA. De Zweedse popgroep, bestaande uit Agnetha Fältskog, Björn Ulvaeus, Benny Andersson en Anni-Frid Lyngstad. In 1973 deed het viertal als Björn, Benny, Agnetha & Anni-Frid een gooi naar het Eurovisie Songfestival met "Ring Ring". De plaat kwam niet door de Zweedse voorronde, maar werd de eerste Nederlandse hit. Een jaar later won het kwartet het Songfestival onder de naam ABBA het Songfestival met "Waterloo", In Nederland eindigde de plaat één plek lager dan het merendeel van de muziekliefhebbers zou denken, namelijk op nummer 2. In 1976 ging het echter hard, want ABBA had toen de eerste, tweede én derde nummer 1-hit te pakken. In het voorjaar was "Fernando" voor drie weken de gelukkige en in september werd het aantal nummer 1-hits van ABBA verdubbeld dankzij de grootste hit van 1976. "Dancing Queen" voerde de Top 40 vijf weken aan en is vandaag de dag de bekendste ABBA-hit aller tijden. De laatste nummer 1-hit in 1976 was "Money Money Money", dat veertien dagen de populairste was. Daarna volgde een periode van vijf top 5-hits, waarvan nul nummer 1-hits. In maart 1979 konden de twee mannen en twee vrouwen weer zeven dagen genieten, want "Chiquitita" was #1-hit numero 4 voor ABBA en numero 5 voor Zweden. ABBA scoort ook in 1979 hit na hit, maar we moeten naar het volgende decennium voor de vijfde nummer 1-hit van de meest succesvolle Zweedse act aller tijden. In januari 1980 was het zover: "I Have a Dream", uiteraard gebaseerd op de toespraak van Martin Luther King, voerde de lijst aan en wel drie weken lang. Uiteindelijk bleek 1980 een vergelijkbaar succesjaar met 1976. ABBA werd dan ook de allereerste act die tot twee keer toe de grootste hit van het jaar in handen hadden. Uiteindelijk zou die prestatie alleen geëvenaard worden door Guus Meeuwis in 1995 en 2005. "The Winner Takes it All" kreeg die titel in 1980. Die plaat stond zes weken bovenaan genoteerd, een persoonlijk record voor ABBA. In december was het zeer succesvolle jaar compleet met "Super Trouper", dat twee weken op nummer 1 stond. Zodoende heeft ABBA zeven nummer 1-hits gescoord in de periode 1976-1980 en is het aantal Zweedse nummer 1-hits gegroeid van één naar acht. ABBA zou er echter nog één toevoegen aan het overzicht: "One of Us" wist in januari 1982 twee weken de Top 40 aan te voeren en dat was de achtste en laatste nummer 1-hit van ABBA, dat niet lang daarna uit elkaar ging. Het aantal Zweedse nummer 1-hits stond zo op 9.

Jenka - ABBA - hardrock - hiphop
Het eerste tiental Zweedse nummer 1-hits werd pas in 1986 compleet gemaakt. Het is een plaat die in niets lijkt op de negen nummer 1-hits daarvoor, maar dat heeft uiteraard te maken met het feit dat de Jenka en de muziek van ABBA zeer gedateerd waren. 1986 is immers het jaar waarin de glamrock populair werd. Het hoogtepunt werd bereikt met "The Final Countdown" van het Amerikaans klinende Europe, dat toch echt uit Zweden kwam. De plaat stond vier weken lang op de eerste stek. Met name het intro geniet wereldwijde bekendheid en dat was waarschijnlijk de sleutel tot succes. Door middel van "The Final Countdown" bewees Nederland een voorloper te zijn op de rest van de wereld, want het is het één van de eerste landen waar de rockklassieker de eerste plaats haalde. Vele landen zouden volgen en "The Final Countdown" werd de bestverkochte single van 1986. En het beleefde een mijlpaal door de 10de Zweedse nummer 1-hit te zijn. Nog in de jaren '80 werd er een schepje bovenop gedaan door Neneh Cherry, een Zweedse hiphopzangeres van Sierra Leoonse afkomst. Haar debuuthit heette "Buffalo Stance" en werd door het producerscollectief Bomb the Bass onder handen genomen. Het resultaat was een twee weken durend verblijf aan de top van de Nederlandse hitlijsten. Zodoende zijn we door de periode 1965-1989 heen met 11 Zweedse nummer 1-hits van vier verschillende acts die enorm van elkaar verschillen qua muziekstijl. Dat gegeven speelt minder een rol in de jaren '90, '00 en '10.

Zweeds popduo en een tandarts uit Nigeria
Ongeveer tegelijk met de doorbraak van Neneh Cherry maakte het Nederlandse publiek voor het eerst kennis met Roxette, een Zweeds popduo dat twee grote hits scoorde met "The Look" en "Listen to Your Heart". In 1990 maakte "It Must Have Been Love" het drietal top 3-hits vol, maar daar zat geen één nummer 1-hit tussen. Dat veranderde in 1991, toen "Joyride" twee weken bovenaan stond en een jaar later had Roxette vijf top 3-hits in vier jaar tijd, want "How Do You Do" stond op 12 september 1992 op #2. De nummer 1 was destijds "It's My Life" van Dr. Alban en zo bestond de top 2 voor het eerst in de geschiedenis uit Zweedse acts. Dr. Alban (echte naam: Alban Nwapa) werd in 1957 geboren in de Nigeriaanse stad Imo en verhuisde op 23-jarige leeftijd naar Zweden om daar een tandartspraktijk op te richten. Hij had dan ook allerminst de intentie om muziek te maken en daarmee de wereld te veroveren, maar dat gebeurde in 1992 toch echt met "It's My Life". Wat heet: de dancetrack stond zeven weken op de eerste plaats en zo kent Zweden 13 nummer 1-hits in Nederland en de identiteiten veranderen met de act, want ondergetekende kan eerlijk gezegd geen enkele andere tandarts bedenken die zo'n grote hit scoorde.

Van 'countryhouse' tot een mierzoete popballad
Een danceact met als boegbeeld een countryzanger. Dat is het verhaal van de veertiende Zweedse nummer 1-hit. Zelf heeft Rednex zijn muziek omschreven als 'countryhouse' en de nummer 1-hit "Cotton Eye Joe" is dan ook uit duizenden te herkennen. En zodoende had producer Pat Reintz een weddenschap gewonnen van iemand van het Deense platenlabel Mega Records. In 1989 wedde Reintz dat hij binnen vijf jaar met een wereldhit op de proppen zou komen. In 1994 was hij net op tijd om die weddenschap te winnen. "Cotton Eye Joe" stond twee weken bovenaan. Dat aantal stond in schril contrast met de plaat die "Cotton Eye Joe". Het werd namelijk verslagen door "Dromen Zijn Bedrog", dat de Top 40 twaalf weken aanvoerde. De volgende Zweedse nummer 1-hit was eind 1998 een feit en dat was de omgekeerde wereld vergeleken met "Cotton Eye Joe". Het was evenals Neneh Cherry een Zweedse zangeres met Afrikaanse roots, maar voor de roots van Emilia moeten we naar Ethiopië. De debuuthit van Emilia heette "Big Big World" en daarmee stond de 20-jarige zangeres rond de kerst van 1998 op de eerste plaats. Ze zou het daar drie weken volhouden en daarna scoorde ze nooit meer hits. Het aantal Zweedse nummer 1-hits staat nu op 15.

Eerste Zweedstalige nummer 1-hit
Na "Big Big World" volgde een zeven-en-een-half jaar durende periode zonder nummer 1-hits uit het grootste Scandinavische land, maar de DJ Jonas Altberg maakte een einde aan die droogte met de eerste Zweedstalige nummer 1-hit uit de geschiedenis. Hij scoorde die hit onder de naam Basshunter. De plaat heette "Boten Anna" en het gaat over Basshunter die een IRC-gebruikster niet helemaal vertrouwt. Hij ziet haar als bot. Vrijwel niemand in Nederland kon die plaat meezingen, laat staan verstaan, maar toch stond "Boten Anna" twee weken op de eerste plaats in 2006, Zweedse nummer 1-hit nummer 16.

11 september 2010
De prestatie van 12 september 1992, een top 2 bestaande uit Zweedse acts, werd op 11 september 2010 (praktisch exact achttien jaar later) geëvenaard. Toen steeg "Bromance" van Tim Berg, die later als Avicii twee nummer 1-hits zou scoren (daarover later meer), van #3 naar #2. Het werd van nummer 1 afgehouden door Swedish House Mafia, een DJ-collectief bestaande uit Axwell, Steve Angello en Sebastian Ingrosso. Het debuut van Swedish House Mafia was "One (Your Name)", waar de Amerikaanse R&B-zanger Pharrell Williams de vocalen voor zijn rekening. Op 11 september 2010 steeg "Bumpy Ride" van Mohombi overigens van #5 naar #4 en daarmee hebben we de achttiende Zweedse nummer 1-hit. Het duurde nog wel een tijdje, maar vier weken later dan die datum stond "Bumpy Ride" op #1 en daar zou het niet langer dan één week staan. Zo hadden we in korte tijd de 17de en 18de Zweedse nummer 1-hit bijgeschreven

Avicii maakt de lijst compleet
"Blurred Lines" van Robin Thicke, T.I. en Pharrell Williams leek niet van de eerste plaats af te krijgen, maar daar bracht Tim Bergling verandering in. In de vorige alinea werd hij al besproken toen hij als Tim Berg een grote hit scoorde met "Bromance", maar de successen in 2013 werden geboekt onder de naam Avicii. Het was "Wake Me Up!", waar Aloe Blacc de leadzanger was, dat "Blurred Lines" na elf weken van de troon af had gestoot om daar vervolgens doodleuk net zo lang te verblijven. De tweede single van het album "True" werd "You Make Me" en dat werd een veel minder grote hit. Dat heeft waarschijnlijk alles te maken met het feit dat vrijwel direct daarna "Hey Brother" zijn entree maakte in de Top 40 en nu is dat de 20ste Zweedse nummer 1-hit in de geschiedenis. Daarmee staat Zweden op de vijfde plaats in het klassement van nationaliteiten met de meeste nummer 1-hits:

#	aant	land
1	218	Verenigde Staten
2	193	Verenigd Koninkrijk
3	192	Nederland
4	30	Duitsland
5	20	Zweden
6	11	Spanje
7	10	Jamaica
		Ierland
9	9	Italië
10	8	Frankrijk
		Australië
		België
		Canada

Hier dan alle Zweedse nummer 1-hits op een rij:

#	jaar	artiest - titel	wk1
1	1965	Gudrun Jankis - Letkis	8
2	1976	ABBA - Fernando	3
3		ABBA - Dancing Queen	5
4		ABBA - Money, Money, Money	2
5	1979	ABBA - Chiquitita	1
6	1980	ABBA - I Have a Dream	3
7		ABBA - The Winner Takes It All	6
8		ABBA - Super Trouper	2
9	1982	ABBA - One of Us	2
10	1986	Europe - The Final Countdown	4
11	1989	Neneh Cherry - Buffalo Stance	2
12	1991	Roxette - Joyride	2
13	1992	Dr. Alban - It's My Life	7
14	1994	Rednex - Cotton Eye Joe	2
15	1998	Emilia - Big Big World	3
16	2006	Basshunter - Boten Anna	2
17	2010	Swedish House Mafia - One (Your Name)	2
18		Mohombi - Bumpy Ride	1
19	2013	Avicii - Wake Me Up!	11
20		Avicii - Hey Brother	*

Eervolle vermeldingen voor:

• Stig Rauno en Dutch Swing College Band: stonden met hun versie van "Letkis" tegelijk genoteerd met Gudrun Jankis. Stig Rauno kwam echter uit Finland en Dutch Swing College Band (uiteraard) uit Nederland.
• Pharrell Williams: Amerikaanse R&B-zanger die de vocalen op "One (Your Name)" voor zijn rekening nam.